Xalayaa Jaalalaa – Xalayaa nama Boochisu

KUTAAN DHUMAA KUN YOO ISIN HIN BOOCHISIN DHUGUMA GARAA JABAATTU ISIN
Maqaan koo abdii jedhama biyya sweden jiraadha 

Wanta nama aja’ibu yeroo hundumaa kan waa naaf fidee dhufu isheedha ani guyya takka dogogore waa isheedhaf qabadhe dhufee hin beeku ani yeroo hundumaa yoom ishee arga yoo arge akkamitti wajjiin taphata oola isa jedhu qofa yaada malee akka ishee kanatti kennaa isiidhaaf qabadhe dema jedhe yaade hin beeku

Kanaafuu guyya san ayyaanas waan taheef nu lamaanuu baay’ee gammachuu guddaa qabna eddoon nuti teenne sunis margaa magariisa fi bishaan lagaa akkasuma gaaddisa bareedaa ture anu muka gaaddisa qabu jalatti erkadhee luka kiyya diriirsee taa’a isheen ammo qaama isheetiin lafa ciiftee mataa isheetiin luka kiyya gubbaa ciistee fuulan ol garagaltee ija koo keessa na laalaa na wajjiin haasawuu itti fufte

Haga yeroo kanaatti nu lamaanuu jaalala hiriyyumma wal jaalanna malee jaalala biraa keessa hin seenne umriin keennas baay’ee xiqqa waan taheef nuti waanuma horii waliin tiiysinuuf akasuma waan isheen waan guddaa anaaf gooteef onneen kee leensaa leensaa na jedha

Haaluma kana keessa osoo jirru ijoollummaa keenya wajjiin waan sadarkaa ijoollummaatti haasahamuu qabu hunda taphane haasaya turre yeroo toko ol jettee boqoo kiyya gubba na dhungatte anis qabee dhungadheen

[Gocha san yoo har’a taa’ee yaadu yeroo sanatti ijoollumma waan qabnuuf jaalala waliif ibsuu dadhabne malee nu lamaanuu jaalaluma guddaa keessa akka seenne natti mul’ata]

Egaa akkasumatti osoo taphannu jaalala qulqulluu tan dhoksaa hin qabne waliif kennine qalbii ijoollummaatiin waan dubbachuu qabnu oso hin saalfatin osoo hin sodaatin walitti dubbataa turre

Yeroo isheen mataa isheetiin luka koo gubba ciiftee fuulaan natti ol garagalte nati haasoftu san har’allee nan yaadadha harka kootiin laphee ishee bakka harmaa san qaqabee ati harma hin qabduu? Jedhee gaafadhe isheenis sodaa tokko malee ani harma hin baafne garuu osoo naa bahe hin jaladha naan jette yeroo kana uffata ishee irraa achi qabe qaama ishee qullaa bakka harmaa saniin gadi jedhee bakka harma ishee san laale ati harma hin qabdu dadafii harma naa baasi jedheen isheenis aniyyu hin barbaada dadafee sii baasa naan jette

Yeroo kana nu lamaanuu karamela yokin mi’ooftuu afaan keessa qabna ture ani gadi jedhee karameella afaan koo keessa jiru afaan kootiin afaan ishee keessa kaahee kan afaan ishee keessa jiru ammo keessa fudhadhe “OOHH”

Yeroo dheeraaf osoo akkas goonu karameella afaan keessa fixanne yeroonis baay’ee nutti galgalaahe waan jiruuf amma kaanee haa gallu naan jette ani osoo achi bulee bineensi achitti nu nyaatelle waan hunduma irranfadhe ture

Sana booda nuti ijoolle baadiyaa waan taaneef warri keenna yeroodhaan mana barumsaa nu hin seensisne kanaafuu tole amma kara manaa galla garuu anaafi ati yoom mana barumsaa seenna ijoolleen ollaa keenna hundinuu mana barumsa seenanii jiru jedhee ishee gaafadhe isheenis anis osoo mana barumsa na seensisani ni barbaada naan jette kanaafu amma akka manati galteen barumsa na seensisaa jedhii gaafadhu anis warra koo galee gaafadha jedheenii haga mana isaanii geeggeseenii gargar baane

Galgala sana qalbiin koo akka nama bishaan qorra dhiqateetti na qabbanoofti maal akka tahe uf wallaale baay’ee keessi koo na gammada ture gammachuu saniin osoo homaa hin nyaatin rafee bule ganama yeroo lafaa ka’u obboleessi koo guddaan kan magaalatti barumsa baratu ni dhufe anis obboleessa kootiin abbaan koo mana barumsa aka na galchuu qabu naaf gaafadhu jedheeni obboleessi koos nama barate waan taheef akka ani baradhu barbaada kanaaf abbaa koo naaf amansiise yeroo san barumsi banamuuf yero muraasatu hafe anis baay’ee gammade guyyaa sana manuma oole

Guyya itti aanu horii koo oofe akkuma baratame bakka horii itti tiksu geesse ija kootiin leensaa barbaaduu jalqabe leensaan ana dursitee achiti argamte yeroon ani naanno isheen jirtuti dhihaadhu fagoodhaa na ilaaltee abdiiiiiii jettee natti lallabdee abbaan koo mana barumsaa seeni naan jedhe jettee natti iyyaa karakoo natti as fiigde anis gammachuu of wallaalee anaanis barumsa seeni naan jedhan jedhee itti lallabee walitti fiigne wayta wal bira geennu walitti maramnee wal hammannee bakka qara waliin teennu geenne

Guyyaa kana garuu wanta hin yaadamintu nu qunname

Muka gaaddisa qabu baka bareeda teenne haasaya taphata osoo jirru horii warra leensaa keessa sangaan tokko fiiga dhufe horii keenna keessa sa’a wahii gubbaa koree akkuma beekkamu horiin lamaan wal qunnamtii saalaa yeroo gudhu anaa fi leensaan ija keessa wal laalle walitti kolfinee deem irraa dhooggi naan jette

Anis irraa hin dhooggu dhiisi nuuf haa dhaltuu jedheen ammas natti kolfitee narra gadi ciifte yeroo san irraa jalqabnee akkataa horiin itti dhalu fi akkata namni itti dhalu wal gaafataa turre osomaan waan akkasii haasofnuu haasawa keenna keessa anaa fi leensaanis waan kana aka yaaluu qabnu walii galle

Garuu maalumma isaa hin beeknu hagam aka nama gamachiisus hin beeknu isheenis aka ishee miidhu hin beektu turte haa tahu garuu bakkuma teennu sanitti nu lamaanuu haga ijoollummaa keennaan waan ijoolleen waggaa 9 fi 8 dalaydu dalayne kana jechuun kiyya yeroo saniif himni keenna waan hin gahiniif homaa wal godhuu hin dandenne garuu akkaata itti godhamuu fi waan tahuu qabnu hunda taane jirra

Egaa guyyaa kana kan ani xiqqo ufitti beeku eega akkas goone booda jaalala dhuga wanni jedhu wahii onne too na sochoose ilaalcha jaalala akka isiif qabaadhu na godhe guyya sanas haala saniin dabarsinee galgalofnaan manati galle

Guyya itti aanus deebine wal agarre garuu waan kaleessa goone san yaadanne nu lamanu amma wal saalfachuu jalqabne haa tahu garu waluma bira teenne waliin hasoyna osomaa haala kanaan jirru ji’a 1 booda mana barumsa seenne mana barumsatis waliin oolla waliin galla jaalali keenna cimaa dhufee ani barataa cimaa waan tureef kutaa tokko ji’a 6 qofa baradhe kuta 2tti tare gaafa wagga ani kuta 3 isheen kuta lama turte ani amas kuta 3ffa keesa ji’a 6 qofa baradhe kuta afuriti tare gafa waga amas kuta 5ffatti tare yero kana ani ka galgala isheen ka ganama barachuu waan hedduuf carraan waan gargar nu baasa jiruuf mee guyya toko wal agarre haasofna jenne wal beellamne yeroo wal beellamnu hunda bakka horii itti tiiysinu saniti male wal hin beellamnu kanafuu oso barumsi hin jalqabin baka duraan horii itti tiksinu sanitti walhaa tahu garu jenne achumati wal agarre

Egaa amma nu lamaanu gugurdanne jirra jaalali maal akka tahes barree jirra yeroon addaan nu baasa jira nuti wal jaalanna akkam taana jenne wal gaafanne homa rakko hin qabu barumsa jabadhu baradhu ati barata cimadha guyya barumsi hin jirre wal agarra guyya kaanis dabrinee dabrinee wal agarra naan jette osoma qalbiin ko na rifattu tole jedheen

Garuu waa si gaafadhu naan jette ee jedheen na jaalattaa? Naan jette anis rifadhee deebii osoo hin deebisiniif ufitti qabeenii hammadheenii dhungadheen isheenis ammas irra deebitee ol jette na laaltee na jaalatta? Naan jette anis eee si jaaladha jedheenii ammas ufiiti qabee dhungadheen achumaan nu lamaanuu wal dhungachuu jalqabne osmaa lafarra wal rirignu waan biraa keessa seenne yeroo dheeraaf osoo wal rirignu turre dhumarratti waan hundumaa wal goonee wanti tahe tahe “OOHHH”

Egaa kana booda nu lamaanu wal qabannee walitti boonne akka namni nu hin dhageenne jenne wal amansiifne itti aansinee wal fuuna jenne waadaa waliif galle

Waadaa keenna waliin wagga 5 eega turre booda ani naanno biraa deemee barachuu waan qabuuf dirqama ammas gargar bahuun nu qunname ammas irratti mari’anne waadaa waan qabnuuf ani kara magaalaa deeme barumsa eegale ji’a kesati yero 1 gara badiya dhufe laalani ture haaluma kanan oso jirru ani barata cimaa waan tureef wagga muraasa booda ani scholarships biyya sweden argadhe

Egaa biyya sweden deemuu kiyyaan duratti leensa waliin mari’annee warrattis himuu qabna kanaafu gaa’ela godhannee si biraa deema haga waggaa 7 ani biyya sweden keessa waan turuuf na eeguu qabda jennee walii galle booda garuu yeroo warri ishee dhagahe inni waan waggaa 7 turuuf hireen kee baduu hin qabu jedhaniinii gaa’ila nuuf godhu didan

Jaarsota biyyas itti erginee gaa’ila hin goonu nuun jedhani nu didanii kadhaa baay’ee booda gaa’ila hin goonu garuu siif kennine jedhanii waada naaf galan

Egaa carra biraa waan hin qabneef anaaf leensaan wal mari’anne wanni guddaan anaaf ati wal amanudha ani yo warri ko nama biraaf na kennanis uf ajjeesa malee hin heerumu naan jette anis si male hin fuudhu yoo si dhabeyyu umrii kiyya guutuu osoo hin fuudhin jiraadha jedheeni walitti boonne waada isa dhuma waliif seenne guyyaan deemsa kiyya waan gaheef imimmaan osoo hin tahin dhiiga walitti boonne wal geegessine

Ani amma kan jiraadhu biyya sweden magaala Stockholm keessa kanaafuu eega biyya kana dhufe booda wagga 3 wayta gahu warri leensaa nama biraatiif kennuuf akka tahe dhagahe leensaaf bilbilee yeroo gafadhu ee dhugaadha nama biratif si kennina naan jedha jiranii naan jette

Obboleessi leensaa baay’ee nama hamaa waan taheef inni kan gaafa isheen horii kiyya gadi naa dhiifnaan ishee tume hark cabseen san waan taheef leensaan baay’ee sodaatti yoo ati nama nu itti si kennine kana didde si ajjeesa naan jedhaa jira jette bilbilaan natti himte

Onneen koo dhiphate rifadhe bakka seenu wallaale guyyaan natti halkanaa’e maraachuu malee homaa naaf hin hafne guyya itti aanus bilbileefi leensaa maal godhu qabna jedhe gafadhe ishenis ani si malee jirachu hin dandahu yo warri kiyya didan obboleessi ko na ajjesu irra ani akkuma waada siif gale uf ajjeesa naan jette bilbila narati cufte

Guyyaa sanii kaase sagalee leensaa osoi hin dhagahin wagga 1 guutu ture maatii kiyyas yoo gaafadhu ufii cidha isheetis hin agarre isheellee naanno kanatti hin agarre ima naan jedhan edaa leensaan koo guyya bilbila nati cufte san irraa kaaste baddee biyyaa baate jirti

Haa tahu garuu anis obsuu dadhabe namoota osoo gaafachiisu naanno keenna irra kilometira500 fagate magala argamtu wahii keessatti wagga tokko dura akka uf ajjeeste dhagahe uuuuuuuuuu nan gubadhekaa

Ani kana booda wanta isiniin jedhu hin qabu carraan kiyya kun isin hin qunnamin isiniin jedha

Leensaan too dhuguma na jaalatti waadaa anaaf seentes guuttee jirti anis yoo si dhabe nama biraa hin fuudhu jedheenii waada isiif seene ture amma garuu eega wanni kun raawwatamee wagga 6 gahee jira anis haga amma waadaa koo eegee leensaa koo yaadaa kophaa koo jiraataa jira

Mee isin hoo maal naan jettan yaa lammii koo jiruun kophaa kun natti ulfaatte maatiin kootis fuute ilma kee oso hin argin du’uu hin qabnu naan jedha jiranii mee akkam yoon godhe naaf wayya ????

Maddi: Xalayaa jaalalaa